Jaki olej spożywczy należy włączyć do diety chorując na cukrzycę?

Znaczenie zdrowych tłuszczów w diecie diabetyka. 

Tłuszcze są niezbędnym składnikiem diety, ale nie wszystkie tłuszcze są sobie równe. Zdrowe tłuszcze mogą poprawić wrażliwość na insulinę, co jest szczególnie ważne dla osób z cukrzycą. Istnieją trzy główne rodzaje tłuszczów: 

1. Nienasycone tłuszcze: Dzielą się na jednonienasycone (MUFA) i wielonienasycone tłuszcze (PUFA). Znajdują się w olejach roślinnych, orzechach i nasionach. Mają pozytywny wpływ na zdrowie serca. 

1. Nasycone tłuszcze: Znajdują się głównie w produktach zwierzęcych i niektórych olejach tropikalnych (np. olej kokosowy, olej palmowy).  

1. Tłuszcze trans: Często występują w przetworzonej żywności. Powinny być całkowicie unikane, ponieważ zwiększają ryzyko chorób serca i wpływają negatywnie na poziom cholesterolu. 

Najlepsze dla diabetyków: oliwa z oliwek, arganowy, olej z czarnuszki, rzepakowy, lniany. Przyjrzyjmy się pierwszym 3 pozycjom: 

1. Oliwa z oliwek Extra Virgin

• Zalety: jest bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe (MUFA) i zawiera przeciwutleniacze, które mogą pomóc w redukcji stanu zapalnego i poprawie wrażliwości na insulinę. Regularne spożywanie oliwy z oliwek wiąże się z niższym ryzykiem chorób serca. 

• Zastosowanie: Idealna do sałatek, dressingów i lekkiego smażenia na niskich temperaturach. 

2. Olej arganowy

• Zalety: bogaty w jednonienasycone kwasy tłuszczowe (MUFA), szczególnie kwas oleinowy oraz witaminę E, polifenole i sterole roślinne.  
  Wrażliwość na insulinę: Badania sugerują, że jednonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak te obecne w oleju arganowym, mogą poprawiać wrażliwość na insulinę, co jest kluczowe dla zarządzania poziomem cukru we krwi. 
  Zdrowie serca: zawiera antyoksydanty i związki przeciwzapalne, które mogą chronić przed chorobami serca, często współistniejącymi z cukrzycą. 
  Ochrona przed stresem oksydacyjnym: Dzięki wysokiemu poziomowi witaminy E i polifenoli, olej arganowy może pomagać w redukcji stresu oksydacyjnego, który jest jednym z czynników rozwoju powikłań cukrzycowych.

• Zastosowanie: Olej arganowy ma delikatny, orzechowy smak, który idealnie komponuje się z sałatkami, warzywami oraz daniami na zimno. Olej arganowy najlepiej dodać pod koniec gotowania, aby zachować jego cenne właściwości odżywcze. 

3. Olej z Czarnuszki 

• Zalety: Olej z czarnuszki jest pozyskiwany z nasion czarnuszki siewnej (Nigella sativa). Znany również jako olej z nasion czarnego kminu, zawiera kwasy tłuszczowe omega-6 i omega-9, a także tymochinon, który jest jego głównym bioaktywnym składnikiem.  
  Regulacja poziomu glukozy: Badania wykazały, że olej z czarnuszki może pomagać w obniżaniu poziomu glukozy we krwi, poprawiając jednocześnie profil lipidowy, co jest korzystne dla osób z cukrzycą typu 2.  
  Działanie przeciwzapalne: Tymochinon ma silne właściwości przeciwzapalne, co może pomagać w redukcji stanów zapalnych często towarzyszących cukrzycy. 
  Ochrona przed komplikacjami: Olej z czarnuszki może wspierać zdrowie nerek i wątroby, organów często narażonych na uszkodzenia u osób z cukrzycą. 

• Zastosowanie: Olej z czarnuszki ma charakterystyczny, lekko pikantny smak, który dobrze komponuje się z potrawami kuchni śródziemnomorskiej i bliskowschodniej. Najlepiej stosować go na zimno, np. jako dodatek do sałatek, jogurtów, czy dressingów, aby maksymalnie wykorzystać jego korzyści zdrowotne. Pleca się także suplementacje oleju. w postaci codziennego eliksiru wg wskazanego przepisu, w dawce 5 ml/ doba przez okres 3 miesięcy. 

Opisane oleje: oliwny,  arganowy i z czarnuszki, oferują unikalne korzyści, które mogą wspierać zarządzanie cukrzycą i poprawę ogólnego zdrowia. Włączenie ich do codziennej diety może pomóc w utrzymaniu stabilnego poziomu cukru we krwi, zmniejszeniu stanu zapalnego oraz ochronnie przed powikłaniami cukrzycowymi. Ważne jest, aby stosować te oleje w ramach zrównoważonej diety, która obejmuje również inne zdrowe tłuszcze, białka oraz węglowodany o niskim indeksie glikemicznym. Dzięki świadomemu wyborowi tłuszczów, osoby z cukrzycą mogą poprawić swoje zdrowie i jakość życia. 

Artykuł zredagowała mgr Agata Fierek-Dziurla - dietetyczka dziecięca, terapeutka, edukatorka żywieniowa z dyplomem „Dietetyki i poradnictwa żywieniowego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i filozofii UAM ze specjalizacją pedagogiczną, a także studentka studiów magisterskich psychologii SWPS.