Olej kokosowy - właściwości i zastosowanie

Co skrywa olej kokosowy?

 
Olej kokosowy składa się głównie z nasyconych kwasów tłuszczowych:

• Kwas laurynowy: Około 50% zawartości tłuszczów. Znany ze swoich właściwości przeciwbakteryjnych, przeciwwirusowych i przeciwgrzybiczych.
• Kwas mirystynowy, palmitynowy i stearynowy: Inne nasycone kwasy tłuszczowe występujące w mniejszych ilościach.
• Kwasy tłuszczowe o średniej długości łańcucha (MCT): Oprócz kwasu laurynowego, zawiera także kwasy kaprylowy i kaprynowy

Przed rozpoczęciem regularnego stosowania oleju kokosowego w diecie, warto upewnić się, czy jest to odpowiedni dla nas wybór.   

• Olej kokosowy znajdzie zastosowanie w diecie ketogenicznej
  i niskowęglowodanowej, ze względu na zawartość kwasów tłuszczowych MCT (triglicerydy średniołańcuchowe). Może stanowić źródło energii dla organizmu, szczególnie w przypadku braku glukozy. MCT ułatwiają przechodzenie organizmu w stan ketozy, wspierając spalanie tkanki tłuszczowej i zapobiegając utracie mięśni, mogą być szybko metabolizowane przez organizm i dostarczać energii.
• Dzięki szybkiemu metabolizmowi MCT, olej kokosowy może dostarczać szybkiej i trwałej energii, co jest szczególnie przydatne dla sportowców i osób regularnie uprawiających intensywne ćwiczenia fizyczne.
• Olej kokosowy jest dobrym źródłem zdrowych tłuszczów dla osób na diecie roślinnej. Osoby na diecie roślinnej lub wegańskiej mogą potrzebować alternatyw dla tłuszczów zwierzęcych.
• Dobrze reagują na olej kokosowy osoby z problemami trawiennymi ze względu na łatwo przyswajalne tłuszcze. Olej kokosowy może wspierać zdrowie układu pokarmowego dzięki swoim właściwościom przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym, które pomagają zwalczać patogeny w jelitach wspierać zdrową florę bakteryjną jelit. MCT są łatwo trawione i mogą być korzystne dla osób z problemami takimi jak zespół jelita drażliwego (IBS).
• Niektóre badania sugerują, że olej kokosowy może pomagać w stabilizacji poziomu cukru we krwi, co może być korzystne dla osób z cukrzycą typu 2.

Dodatkowe właściwości zdrowotne oleju kokosowego:

• Właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe: Kwas laurynowy i inne MCT w oleju kokosowym mają silne działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe i przeciwgrzybicze, co może wspomagać układ odpornościowy.
• Kontrola masy ciała: MCT w oleju kokosowym mogą zwiększać uczucie sytości i przyspieszać metabolizm, co może wspomagać kontrolę masy ciała.
• Poprawa zdrowia jamy ustnej: Praktyka ssania oleju (oil pulling) z użyciem oleju kokosowego może pomagać w redukcji płytki nazębnej, wybielaniu zębów i poprawie zdrowia dziąseł. Płukanie ust olejem w celu poprawy zdrowia jamy ustnej sprowadza się do redukcji bakterii i poprawy świeżości oddechu.
• Alternatywa dla innych tłuszczów do smażenia: Olej kokosowy jest stabilny w wysokich temperaturach, co czyni go dobrą alternatywą do smażenia i pieczenia. Może być stosowany przez osoby szukające zdrowych tłuszczów nasyconych w diecie. Olej kokosowy składa się głównie z tłuszczów nasyconych (około 90%). Zawiera również niewielkie ilości tłuszczów jedno- i wielonienasyconych.

Uwagi dotyczące spożycia oleju kokosowego: 

• Indywidualne reakcje: Choć olej kokosowy ma wiele zalet, nie jest odpowiedni dla wszystkich. Osoby z alergią na kokos powinny go unikać. Najczęściej objawia się w postaci wysypki, wyprysków, obrzęków i świądu¹.
• Spożycie w umiarkowanych ilościach: Ze względu na wysoką zawartość tłuszczów nasyconych, olej kokosowy powinien być spożywany z umiarem, zwłaszcza przez osoby z ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Zbyt duże spożycie może prowadzić do zwiększenia poziomu cholesterolu LDL (złego) i potencjalnie zwiększać ryzyko chorób serca.
• Różnorodność: Olej kokosowy powinien być jednym z wielu zdrowych tłuszczów w diecie, a nie jedynym źródłem tłuszczu.
• Badania sugerują, że 2 łyżki oleju kokosowego dziennie są optymalne dla zdrowia.
  
  

Podsumowanie:

Olej kokosowy ma wiele właściwości zdrowotnych, w tym działanie przeciwbakteryjne, wsparcie dla układu pokarmowego, ma zastosowanie w dietach nisko węglowodanowych, wegańskich i w sporcie, zapewnia poprawę zdrowia skóry i włosów. Jego unikalny skład sprawia, że jest wartościowym dodatkiem do diety i pielęgnacji, ale powinien być stosowany z umiarem i w urozmaiceniu z innymi olejami roślinnymi.

Artykuł zredagowała mgr Agata Fierek-Dziurla - dietetyczka dziecięca, terapeutka, edukatorka żywieniowa z dyplomem „Dietetyki i poradnictwa żywieniowego Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i filozofii UAM ze specjalizacją pedagogiczną, a także studentka studiów magisterskich psychologii SWPS.