Antyoksydanty w codziennej pielęgnacji

W takich momentach sięgamy po produkty pielęgnacyjne o działaniu anti-aging, które wpływają pozytywnie na wygląd, kondycję i witalność skóry. Przyspieszają procesy regeneracyjne oraz najważniejsze, opóźniają proces starzenia.  

Jednak nie każdy, zdaje sobie sprawę, co tak naprawdę odpowiada za skuteczność tych produktów – mowa tutaj o antyoksydantach. Aby zrozumieć jak ważną rolę w naszej pielęgnacji pełnią antyoksydanty, najpierw należy zrozumieć, przed czym nas bronią i jak to robią. 

Wolne rodniki i stres oksydacyjny 

Jak pamiętamy z lekcji chemii, każda cząsteczka na świecie dąży do uzyskania równowagi, czyli kompletu elektronów, aby jej układ był stabilny. Tak samo jest z wolnymi rodnikami. Są to cząsteczki o niestabilnym ładunku – posiadają wyłącznie jeden elektron. W kontakcie z naszą skórą – głównie białkami, lipidami i innymi strukturami budującymi nasz organizm, pobierają one brakujący elektron, co przyczynia się do osłabienia, a następnie degradacji struktury, która go straciła. Dlatego mówi się o tym, że wolne rodniki przyspieszają pewne procesy, ponieważ powodują pogorszenie się stanu struktury, na której „żerują”. Wolne rodniki możemy znaleźć w naszym organizmie oraz na skórze, po której najszybciej widać ich negatywne działanie. Najczęściej objawia się ono przyspieszonym pojawianiem się zmarszczek oraz widocznym pogarszaniem się jędrności i elastyczności skóry. 

Nadmiar wolnych rodników w naszym organizmie lub na strukturze skóry nazywany jest stresem oksydacyjnym. Jest to zaburzenie równowagi pomiędzy ilością szkodliwych rodników, a przeciwutleniaczy (antyoksydantów), których zadaniem jest neutralizowanie ich. Stres oksydacyjny nie tylko negatywnie wpływa na kondycję naszej skóry, ale również może doprowadzić do wielu chorób i osłabienia całego organizmu. 

Jak więc walczyć z wolnymi rodnikami? 

Antyoksydant – cichy bohater Twojej skóry

Antyoksydanty to substancje, które neutralizują negatywne działanie wolnych rodników, które są odpowiedzialne za starzenie się, zmarszczki oraz niedoskonałości na skórze. Antyoksydanty określa się również mianem przeciwutleniaczy, ponieważ zapobiegają szkodliwym procesom utleniania, które zachodzą na powierzchni naszej skóry za sprawą wolnych rodników. Substancje te, nie tylko usuwają nadmiar wolnych rodników, ale również zapobiegają pojawianiu się nowych. 
Niektóre związki antyoksydantów mają moc „naprawiania” istniejących już uszkodzeń, które powstały w wyniku działania wolnych rodników oraz chronią komórki i tkanki przed ich działaniem. 
Przyjęło się mówić, że antyoksydanty, to podstawa pielęgnacji przeciwstarzeniowej i przeciwzmarszczkowej. 

Rodzaje antyoksydantów 

Antyoksydanty, można klasyfikować na kilka sposobów. Patrząc wyłącznie na ich mechanizm działania, możemy je podzielić na antyoksydanty enzymatyczne lub nieenzymatyczne. 

• Antyoksydanty enzymatyczne, aby zaczęły być skuteczne potrzebują katalizatora, czyli substancji (np. żelazo, miedź, cynk) która pomoże wywołać wieloetapową reakcję, która pozbędzie się wolnych rodników.  
• Antyoksydanty nieenzymatyczne działają poprzez zwykłe przerwanie reakcji jaką rozpoczyna wolny rodnik. Są to jedne z najefektywniejszych przeciwutleniaczy, czyli Witamina E, Witamina C, Witamina A, Koenzym Q10 czy kartenoidy. 

Antyoksydanty dzielimy również na te rozpuszczalne w wodzie lub rozpuszczalne w tłuszczach, dodatkowo można je podzielić na przeciwutleniacze drobnocząsteczkowe i wielkocząsteczkowe. 

• Antyoksydanty drobnocząsteczkowe są zdolne do neutralizowania wolnych rodników w procesie, który potocznie nazywa się „wymiataniem rodników”. Do antyoksydantów drobnocząsteczkowych należy już wcześniej wspomniana Witamina E i Witamina C, karotenoidy i glutation.
• Antyoksydanty wielkocząsteczkowe obejmują enzymy i białka, które posiadają zdolność do absorbcji wolnych rodników, dzięki czemu zapobiegają ich atakom na inne cząsteczki. 

Ostatni podział antyoksydantów to dział na naturalne i syntetyczne.  

• Naturalne przeciwutleniacze są klasyfikowane jako związki, które mają zdolność do rozrywania łańcuchów, które reagują z rodnikami i przekształcają je w stabilne produkty. Takimi przeciwutleniaczami są: 

- minerały o właściwościach przeciwutleniających jak żelazo, miedź, cynk, mangan i selen. 

- witaminy przeciwutleniające C, E, A i B. 

- fitozwiązki czyli pochodne związków fenolowych, które nie są ani witaminami, ani minerałami. Są to związki roślinne – flawonoidy, polifenole, katechiny, karotenoidy, karoten, likopen, zioła, przyprawy (tymianek, gałka muszkatołowa, goździk), oleje roślinne i owoce. 

• Przeciwutleniacze pochodzenia syntetycznego to związki fenolowe, które zachowują się jak „chwytacze” wolnych rodników. Ich działanie ogranicza się do zatrzymywania reakcji łańcuchowej, rozpoczętej przez rodniki. Są to zazwyczaj (BHA) butylowany hydroksyanizol i (BHT) butylowany hydroksyltoluen. 

Kiedy warto zacząć stosować produkty zawierające antyoksydanty?

Skóra człowieka narażona jest na działanie wolnych rodników przez cały czas, dlatego warto takie produkty stosować jak najszybciej i możliwie przez cały czas. Jak mówi fragment przysięgi Hipokratesa – lepiej zapobiegać niż leczyć. Im szybciej i częściej będziemy stosować produkty pielęgnacyjne w nie bogate, tym wolniej na naszej skórze pojawiać się będą oznaki starzenia. 

Jedną z głównych przyczyn powstawania wolnych rodników w skórze jest promieniowanie UV, dlatego preparaty bogate w antyoksydanty, warto stosować szczególnie podczas porannej pielęgnacji, niezależnie od pory roku.  

Drugim czynnikiem wzmagającym pojawianie się antyoksydantów, jest stres. Dlatego w sytuacjach, gdzie jesteśmy na niego szczególnie narażeni, postarajmy się zwrócić uwagę, czy codzienna pielęgnacja jest bogata w witaminy i antyoksydanty.  

Oprócz stosowania antyoksydantów w pielęgnacji warto pochylić się nad swoją dietą i zadbać, aby pojawiały się w niej produkty bogate w naturalne przeciwutleniacze. Ich nieskończone źródło znajdziemy przede wszystkim w produktach pochodzenia roślinnego – warzywach, owocach, wysokiej jakości olejach spożywczych, sokach, nasionach roślin strączkowych, orzechach, nasionach, przyprawach czy ziołach.